De Molen van Rakhorst of Molen de Hoop – een korte geschiedenis

De molen van Rakhorst is één van de zes watermolens die tussen 1610 en 1690 werden gebouwd in buurtschap De Horsthoek, het gebied dat ligt op de grens tussen de gemeentes Heerde in het noorden en Epe in het zuiden. Nu zo’n beetje het gebied rond afslag 28 vanaf de A50. In de Horshoek bestonden voor 1600 zover bekend nog geen beken. Maar de stormachtige ontwikkeling van de papierindustrie op de Veluwe maakte dat hier drie geheel nieuwe sprengenbeken werden aangelegd, ieder met twee molens, op vrij korte afstand boven elkaar. De Veluwe was zo geschikt voor papiermolens (er waren er meer dan 150!) omdat er zowel waterkracht mogelijk was en omdat het schone beekwater gebruikt kon worden bij het papiermaken. De drie beken, vaak aangeduid als de Noordelijke, Middelste en Zuidelijke Horsthoeker beken, liggen ook nog eens dicht naast elkaar. De drie onderste molens, waarvan onze molens de meest noordelijke is, lagen op slechts enkele 100-den m van elkaar. Gezien de grote vraag naar papier werden alle zes de molens na hun bouw dan ook ingericht om papier te produceren. De initiatiefnemers waren lokale ondernemers, die van de Staten van Gelderland (nu: de Provincie) het recht kregen om in de “gemene gronden” (de heidevelden in gemeenschappelijk bezit) sprengen aan te leggen. Al vanaf 1770 komen we bij de eigenaren de naam Rakhorst tegen, een familie die tot een stuk in de 21e eeuw als eigenaar aan onze molen verbonden blijft, dus ongeveer tweeëneenhalf eeuw. Een tijdlang bezaten ze twee molens in dit gebied. Met de papierfabricage ging een paar eeuwen heel goed, maar halverwege de 19e eeuw kwam er de klad in. Er kwamen modernere productiemethoden en later ook stoommachines, die de oude waterraderen vervingen en ook meer kracht hadden. Drie molens stopten al rond 1850 met papier: onze molen werd in 1840 omgebouwd tot korenmolen en de bovenste molen op de middelste beek werd in 1844 en de onderste molen in 1860 omgebouwd tot wasserij. In 1885 volgde de bovenste molen boven die van Rakhorst en in 1897 de laatste molen: de bovenste molen op de zuidelijke beek.